آلوپسی آره‌آتا یک بیماری خودایمنی مزمن است که با ریزش ناگهانی مو در نواحی محدود، اغلب به شکل سکه‌ای، شناخته می‌شود. این بیماری می‌تواند تأثیر روانی عمیقی بر فرد بگذارد، به‌ویژه زمانی که در نواحی قابل دید ظاهر شود. با اینکه آلوپسی خطرناک نیست، اما نیازمند تشخیص دقیق و درمان به‌موقع است.
آلوپسی آره‌آتا یا ریزش سکه‌ای مو چیست؟
در آلوپسی آره‌آتا، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و موجب توقف رشد مو در آن ناحیه می‌شود. این ریزش معمولاً بدون التهاب، درد یا زخم است و پوست ناحیه درگیر صاف و بدون مو باقی می‌ماند.
علائم آلوپسی آره‌آتا
- ریزش ناگهانی مو به صورت سکه‌ای در نواحی سر، ریش، ابرو یا بدن
- پوست صاف و بدون التهاب در محل ریزش
- در برخی موارد احساس گزگز یا خارش پیش از ریزش مو
- خطوط سفید، نقطه‌دار یا شکننده روی ناخن‌ها
- پیشرفت به آلوپسی توتالیس (ریزش کامل موی سر) یا یونیورسالیس (ریزش تمام موهای بدن) در موارد شدید
چه عواملی در بروز آلوپسی آره‌آتا نقش دارند؟
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- بیماری‌های خودایمنی همراه مانند ویتیلیگو، تیروئیدیت یا دیابت نوع 1
- استرس‌های شدید روحی یا جسمی
- عفونت‌ها یا تغییرات ناگهانی در وضعیت ایمنی بدن
تشخیص آلوپسی آره‌آتا چگونه انجام می‌شود؟
تشخیص معمولاً با معاینه فیزیکی توسط متخصص پوست انجام می‌شود. در صورت نیاز، از درموسکوپی، آزمایش خون برای بررسی بیماری‌های خودایمنی یا بیوپسی پوست سر استفاده می‌شود.
درمان آلوپسی آره‌آتا: چگونه رشد مو را تحریک کنیم؟
اگرچه در برخی موارد بیماری خودبه‌خود بهبود می‌یابد، درمان‌های پزشکی می‌توانند روند بازگشت مو را تسریع کنند و از گسترش ریزش جلوگیری نمایند.
درمان‌های رایج شامل:
- تزریق موضعی کورتون در نواحی طاس (رایج‌ترین روش در ضایعات محدود)
- کرم یا محلول کورتیکواستروئیدی برای نواحی وسیع یا کودکان
- ماینوکسیدیل موضعی برای تحریک رشد مو
- آنترالین یا دی‌فن‌سیپرون (DPCP) به عنوان ایمونوتراپی موضعی
- داروهای بیولوژیک و مهارکننده‌های JAK در موارد شدید و مقاوم
مراقبت‌های روانی و حمایتی
- مشاوره روانشناسی برای کاهش اضطراب و افسردگی ناشی از تغییر ظاهر
- استفاده از کلاه‌گیس یا استتار موقت برای افزایش اعتمادبه‌نفس
- حمایت خانواده و اطرافیان در طول درمان و پیگیری مداوم
جمع‌بندی
آلوپسی آره‌آتا یک بیماری خودایمنی شایع است که با مدیریت صحیح می‌توان رشد مجدد مو را تسهیل کرد. انتخاب درمان مناسب توسط پزشک و رسیدگی به ابعاد روانی بیماری می‌تواند کمک بزرگی به بیماران باشد. اگر با ریزش ناگهانی مو مواجه هستید، مشورت با متخصص پوست را جدی بگیرید.
منابع علمی معتبر
- American Academy of Dermatology – Alopecia Areata: https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss/types/alopecia-areata
- UpToDate – Alopecia areata: Clinical manifestations and diagnosis
- Journal of the American Academy of Dermatology – Guidelines of care for the management of alopecia areata
