عفونت‌های باکتریایی پوست دسته‌ای از بیماری‌های شایع پوستی هستند که می‌توانند از شکل‌های سطحی و خفیف تا عفونت‌های عمقی و جدی متغیر باشند. این عفونت‌ها معمولاً توسط باکتری‌های رایجی مانند استافیلوکوک اورئوس و استرپتوکوک‌ها ایجاد می‌شوند. شناخت زودهنگام علائم و شروع درمان مناسب برای جلوگیری از گسترش یا بروز عوارض ضروری است.

انواع عفونت‌های باکتریایی شایع

• ایمپتیگو (Impetigo): عفونت سطحی، شایع در کودکان، با تاول‌های زرد رنگ و پوسته‌ریزی.
• فولیکولیت (Folliculitis): التهاب یا عفونت فولیکول‌های مو، معمولاً به صورت جوش‌های کوچک و چرکی.
• کورک (Furuncle) و دمل (Carbuncle): عفونت‌های عمقی‌تر فولیکول مو، معمولاً دردناک و برجسته.
• سلولیت (Cellulitis): عفونت لایه‌های عمیق‌تر پوست، همراه با قرمزی، تورم، گرمی و درد.
• ارسیپل (Erysipelas): نوعی سلولیت سطحی با حاشیه مشخص، بیشتر در صورت یا ساق پا.

علائم عمومی عفونت‌های باکتریایی پوست

• قرمزی و التهاب ناحیه درگیر.
• احساس گرمی و حساسیت به لمس.
• ترشح چرک یا مایع از ضایعه.
• تب و ضعف عمومی (در عفونت‌های شدید).
• در موارد شدید: گسترش به بافت‌های عمقی یا جریان خون (سپسیس).

عوامل مستعدکننده

• خراش یا زخم روی پوست.
• بهداشت فردی ضعیف.
• دیابت یا بیماری‌های زمینه‌ای.
• ضعف سیستم ایمنی.
• استفاده از تیغ یا وسایل غیر استریل.

تشخیص عفونت‌های باکتریایی

تشخیص معمولاً براساس معاینه بالینی انجام می‌شود. در موارد شدید یا مقاوم، کشت ترشحات، آزمایش خون یا نمونه‌برداری ممکن است ضروری باشد.

درمان عفونت‌های باکتریایی پوست

درمان به شدت و نوع عفونت بستگی دارد:

• آنتی‌بیوتیک‌های موضعی (مانند موپیروسین) برای موارد خفیف.
• آنتی‌بیوتیک خوراکی برای عفونت‌های گسترده یا عمقی.
• تخلیه ضایعه چرکی در صورت نیاز (توسط پزشک).
• ضد درد یا تب‌بر در موارد همراه با علائم عمومی.

پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی پوست

• رعایت بهداشت فردی، به‌ویژه شست‌وشوی منظم دست‌ها.
• ضدعفونی زخم‌ها و پوشاندن آن‌ها با پانسمان تمیز.
• پرهیز از استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند حوله یا تیغ.
• درمان زودهنگام جوش‌ها یا خراش‌ها برای پیشگیری از عفونت.
• تقویت سیستم ایمنی با تغذیه مناسب و خواب کافی.

جمع‌بندی

عفونت‌های باکتریایی پوست اگرچه اغلب خفیف و قابل درمان هستند، اما در صورت عدم رسیدگی می‌توانند عوارض جدی به دنبال داشته باشند. تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و رعایت بهداشت بهترین راه برای پیشگیری و کنترل این نوع عفونت‌هاست.

منابع علمی معتبر

• CDC – Bacterial Skin Infections
• UpToDate – Overview of skin and soft tissue infections
• American Academy of Dermatology – Common bacterial infections