هیدرادنیت سوپراتیوا یا HS یک بیماری مزمن التهابی پوست است که معمولاً در نواحی چین‌دار بدن مانند زیر بغل، کشاله ران، نواحی تناسلی و زیر سینه‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری با برجستگی‌های دردناک، جوش‌های عمیق، آبسه و گاه ایجاد مسیرهای تونل‌مانند زیر پوست (سینوس) همراه است. HS ممکن است با درد، بوی ناخوشایند و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره همراه باشد و بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد.
هیدرادنیت سوپراتیوا چیست؟
HS یک بیماری التهابی مزمن فولیکول‌های مو است که با انسداد و سپس التهاب غدد عرق آپوکرین شروع می‌شود. برخلاف تصور، این بیماری ناشی از عفونت نیست، اما می‌تواند با عفونت ثانویه همراه شود. سیر بیماری معمولاً مزمن و عودکننده است.
علائم و نشانه‌ها
- جوش‌های دردناک، متورم و زیرپوستی در نواحی چین‌دار بدن
- ایجاد آبسه‌هایی که ممکن است تخلیه شوند و مایع چرکی و بدبو از آن‌ها خارج شود
- ایجاد زخم و اسکار در طول زمان
- تشکیل سینوس‌های زیرپوستی که به سطح پوست باز می‌شوند
- درد مزمن، التهاب و محدودیت در حرکت ناحیه درگیر
چه عواملی در بروز یا تشدید HS نقش دارند؟
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- چاقی یا اضافه وزن
- سیگار کشیدن
- اختلالات هورمونی (مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک)
- استرس مزمن و تعریق بیش از حد
تشخیص چگونه انجام می‌شود؟
تشخیص HS معمولاً با معاینه فیزیکی توسط متخصص پوست و بررسی سابقه بیماری انجام می‌شود. گاهی از سونوگرافی پوست یا آزمایش کشت ترشحات برای افتراق از عفونت‌های دیگر استفاده می‌شود.
درمان هیدرادنیت سوپراتیوا: کنترل التهاب، کاهش درد
درمان HS نیاز به رویکردی ترکیبی دارد که بسته به شدت بیماری از درمان‌های موضعی تا جراحی متفاوت است.
درمان‌های دارویی شامل:
- آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی (مانند کلیندامایسین و ریفامپین)
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی برای کنترل درد
- داروهای بیولوژیک (مثل آدالیمومب) برای موارد مقاوم
- هورمون‌درمانی در زنان مبتلا به اختلالات هورمونی
درمان‌های موضعی و مراقبتی:
- شوینده‌های آنتی‌باکتریال ملایم
- پرهیز از اصلاح یا مالش ناحیه درگیر
- پوشیدن لباس‌های نخی و آزاد برای کاهش اصطکاک
درمان‌های جراحی و کلینیکی:
- تخلیه آبسه‌ها در موارد دردناک حاد
- برداشت سینوس‌های مزمن با جراحی محدود یا وسیع
- لیزر دیود یا Nd:YAG برای کاهش ضایعات فعال
نکاتی برای زندگی با HS
- کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
- ترک سیگار و مدیریت استرس
- رعایت بهداشت روزانه ناحیه درگیر
- پیگیری منظم با پزشک برای تنظیم درمان بلندمدت
جمع‌بندی
هیدرادنیت سوپراتیوا بیماری‌ای مزمن، دردناک و اغلب نادیده گرفته‌شده است که نیاز به مراقبت تخصصی دارد. تشخیص زودهنگام، تغییر سبک زندگی و درمان‌های ترکیبی می‌توانند به کاهش علائم و پیشگیری از عوارض طولانی‌مدت کمک کنند. اگر با علائم مشابه مواجه هستید، مراجعه به متخصص پوست بهترین تصمیم است.
منابع علمی معتبر
- American Academy of Dermatology – Hidradenitis Suppurativa: https://www.aad.org/public/diseases/a-z/hidradenitis-suppurativa
- UpToDate – Hidradenitis Suppurativa: Pathogenesis, clinical features, and treatment
- Journal of the American Academy of Dermatology – Guidelines of care for the management of hidradenitis suppurativa
